Co wiemy o nosówce?

Nosówka to jedna  z najczęstszych chorób zakaźnych, które dotykają psy. Co jeszcze wiemy o nosówce? O możliwościach zarażenia się nosówką, jej objawach i leczeniu przeczytacie już dziś w artykule przygotowanym we współpracy z lekarzem weterynarii Panią Katarzyną Paluszkiewicz.

Charakterystyka

Nosówka wywoływana jest przez wirus CDV (canine distepmer virus), który występuje powszechnie na całym świecie. Obraz kliniczny jest zdominowany przez powikłania bakteryjne zwłaszcza w obrębie górnych dróg oddechowych i przez objawy neurologiczne. Nasilenie występowania choroby jest wyższe w chłodnych i wilgotnych porach roku, głównie od marca do października. Epizootie występują w miarę regularnie (co około 3-4 lata), choć profilaktyka związana ze szczepieniem zwierząt zaburzyła trochę tę cykliczność.

Źródła choroby

Na zakażenie wirusem narażone są wszystkie gatunki z rodziny psowatych (niezależnie od wieku, płci, czy rasy), łasicowatych i szopowatych. U kotów domowych infekcja przebiega bezobjawowo. Źródła jednak podają, że to pies jest jedynym rezerwuarem wirusa. Siewstwo zarazka występuje siedem dni po zakażeniu. Wirus wydalany jest z organizmu z wypływem z nosa, worka spojówkowego, ze śliną oraz z moczem. Źródłem zakażenia są też bezobjawowi nosiciele. Psy po przechorowaniu nosówki, czyli ozdrowieńcy "sieją" wirusa nawet do dwóch miesięcy. Nasz psiak może zarazić się od chorego psa bezpośrednio drogą kropelkową lub pośrednio przez właściciela, który  może "przynieść" wirusa do domu na ubraniu czy na butach. Ludzie są niewrażliwi na wirus nosówki, dlatego nie zarazimy się od naszego czworonoga chorobą.

Przebieg, objawy i leczenie

Chorują przede wszystkim zwierzęta młode, które nie były szczepione, a także psy starsze, u których dochodzi do spadku odporności. Po wniknięciu do organizmu wirus namnaża się w górnych drogach oddechowych oraz w węzłach chłonnych śród piersiowych i oskrzelowych. Między 3 a 7 dniem dochodzi do rozprzestrzenienia się wirusa w organizmie (wiremii) i wtedy obecny jest we wszystkich tkankach limfatycznych (odpowiadających za odpowiedź immunologiczną). Dochodzi wtedy do spadku odporności u psa, czemu towarzyszą wtórne infekcje bakteryjne oraz wzrost temperatury ciała do 40 stopni C. Występuje kilka klinicznych postaci nosówki:

• POSTAĆ NADOSTRA- ta postać występuje najrzadziej. W bardzo szybkim czasie dochodzi do nagłego wzrostu temperatury i zejścia śmiertelnego zwierzęcia. Ta postać nosówki związana jest z bardzo niskim mianem przeciwciał odpornościowych albo ich kompletnym brakiem.
• POSTAĆ OSTRA ODDECHOWA- początkowym objawem choroby jest wzrost temperatury oraz posmutnienie zwierzęcia, zapalenie spojówek oraz układu oddechowego (katar, kichanie, zapalenie migdałków i gardła). Nieżyt krtani i oskrzeli często przeradza się w zapalenie płuc. Następnie stwierdza się surowiczy wyciek z nosa i z oczu, który przechodzi w wysięk ropny. W końcowym stadium oddech jest krótki, policzkowy i dochodzi do zapaści krążeniowo-oddechowej.
• POSTAĆ OSTRA JELITOWA- w postaci jelitowej pojawiają się brak apetytu, wymioty, żółtawobrunatna biegunka z domieszką krwi i śluzu.
• POSTAĆ NERWOWA- ta postać może rozwinąć się niezależnie od postaci oddechowej czy jelitowej. Wirus namnaża się w substancji białej i szarej mózgu i uszkadza ją. W zależności od lokalizacji, objawy kliniczne dzielimy na obwodowe i ośrodkowe. W obwodowych dochodzi do niedowładów, porażeń, niezborności, tików, drżeń mięśniowych. Przy uszkodzeniu ośrodkowego układu nerwowego obserwuje się otępienie, zaburzenia ruchowe, zaburzenia świadomości, zmiany zachowania, halucynacje i ataki padaczkowe.
• POSTAĆ OCZNA- najczęstsze zmiany to zapalenie tęczówki, ślepota, suche zapalenie rogówki, owrzodzenia lub perforacja rogówki.
• POSTAĆ SKÓRNA- w tej postaci obserwujemy zaczerwienienia, krostki, pęcherzyki na skórze ud i wewnątrz małżowin usznych.
• ZAPALENIE MÓZGU STARYCH PSÓW- objawy to drgania mięśni, niezborność, niedowłady i porażenia, drgawki z przeżuwaniem i ślinieniem.
• TWARDA ŁAPA-w tej postaci (występuje najrzadziej) u psów występuje hiperkeratoza opuszek palcowych i lusterka nosa.
• POSTAĆ PODOSTRA- ta postać występuje u psów, u których odpowiedź immunologiczna jest silna, ale pojawia się za późno. Pies może przechorować nosówkę, ale czasami pojawiają się u niego zaburzenia neurologiczne albo niestety umiera w wyniku zapalenia mózgu. Rozpoznanie choroby nie jest trudne, ponieważ występują tu charakterystyczne objawy kliniczne, a lekarz pobierając krew od psa może wykonać szybki test płytkowy w kierunku zakażenia CDV.

Leczenie jest trudne, nie ma jednego, uniwersalnego schematu, a śmiertelność tej choroby jest wysoka. Leczenie jest objawowe; podaje się płyny wieloelektrolitowe, leki przeciwwymiotne, antybiotyki o szerokim spektrum działania, surowicę odpornościową (czyli koncentrat globulin odpornościowych surowicy psów uodpornionych wirusem nosówki), wprowadza się immunostymulatory. Psy chore należy odizolować od zdrowych. W postaci nerwowej rokowania są niekorzystne.

Konsekwencje dla zdrowia psa po przechorowaniu

U psów, które przechorowały nosówkę może rozwinąć się suche zapalenie rogówki i spojówki oraz nieodwracalna utrata węchu.

Jak zapobiegać chorobie?

Jedynym sposobem na zapobieganie nosówce są regularne szczepienia psów. Pierwsze szczepienie szczenięcia zaczynamy od szczepionki DP, czyli uodparniamy przeciwko nosówce (D) i parwowirozie (P). Potem lekarz dobiera indywidualnie szczepionki kilku-walentne (DHP, DHPPi, DHPPiL4), doszczepiając nosówkę razem z innymi chorobami. W wieku dorosłym szczepienia powtarza się co 2-3 lata. Artykuł powstał we współpracy z Katarzyną Paluszkiewicz, lekarzem weterynarii w Przychodni Weterynaryjnej FIZJO – WET.